Metody identyfikacji żywności utrwalonej radiacyjnie dają możliwość weryfikacji prawidłowości procesu technologicznego i oznakowania napromienionych produktów spożywczych oraz ograniczają ewentualne próby nadużyć. Istnienie takich metod umożliwia także rozwój tej technologii konserwacji w przyszłości oraz zwiększa zaufanie konsumentów.
Poniższy podział nie obejmuje wszystkich metod identyfikacji napromienionej żywności, zawiera jednak te najbardziej uznane i zbadane oraz stosowane w rutynowej anlizie żywności utrwalonej radiacyjnie. Jest on adaptacją podziałów zamieszczonych w niżej wymienionych publikacjach:
  • G. A. Schreiber, N. Helle, K. W. Bögl: Detection of irradiated food – methods and routine applications (International Journal of Radiation Biology, 1993, 63, 1, 105–130)
  • W. Stachowicz: Identyfikacja żywności utrwalonej radiacyjnie (Roczniki PZH, 1995, 46, 4, 329–339)
  • D. L. Haire, G. Chen, E. G. Janzen, L. Fraser, J. A. Lynch: Identification of irradiated foodstuffs: a review of the recent literature (Food Research International, 1997, 30, 3/4, 249–264)
  • H. Delincée: Detection of food treated with ionizing radiation (Trends in Food Science & Technology, 1998, 9, 73–82).
 

Spektroskopia rezonansu spinu elektronowego (ESR, EPR*)

Termoluminescencja (TL*)

Chemiluminescencja (CL*)

Luminescencja stymulowana światłem (PSL*)

Wiskozymetria

Pomiar oporności elektrycznej

Spektroskopia w bliskiej podczerwieni (NIR*)
 

Oznaczanie węglowodorów

Oznaczanie 2-alkilocyklobutanonów

Oznaczanie o-tyrozyny

Oznaczanie gazów: H2, CO

Oznaczanie produktów radiolizy DNA
 

Test DEFT (Direct Epifluorescent Filter Technique) / APC (Aerobic Plate Count)

Test LAL (Limulus Amoebocyte Lysate) / GNB (Gram-Negative Bacteria)

Ocena fragmentacji DNA próbą kometkową

Ocena zdolności kiełkowania

Ocena biologicznej aktywności zarodkowej

Ocena szybkosci wysypywania zarodników

* – skróty angielskie           



Niektóre spośród wymienionych metod zawarte są w normach obowiązujących w krajach Unii Europejskiej. Polskie odpowiedniki
poniższych norm są dostępne jako wydawnictwa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego:

EN 1784 (1996): Artykuły żywnościowe. Wykrywanie napromieniania żywności zawierającej tłuszcze. Analiza węglowodorów metodą chromatografii gazowej
EN 1785 (1996): Artykuły żywnościowe. Wykrywanie napromieniania żywności zawierającej tłuszcze. Analiza 2-alkilocyklobutanonów metodą chromatografii gazowej
połączonej ze spektrometrią masową
EN 1785 (2003):
EN 1786 (1996): Artykuły żywnościowe. Wykrywanie napromieniania żywności zawierajacej kości. Metoda spektroskopii ESR
EN 1787 (2000): Artykuły żywnościowe. Wykrywanie napromieniania żywności zawierajacej celulozę. Metoda spektroskopii ESR
EN 1788 (2001): Artykuły żywnościowe. Termoluminescencyjne wykrywanie napromieniania żywności, z której mogą być izolowane minerały krzemianowe
EN 13708 (2001): Artykuły żywnościowe. Wykrywanie napromieniania żywności zawierajacej cukry krystaliczne metodą spektroskopii ESR
EN 13783 (2001): Artykuły żywnościowe. Wykrywanie napromieniania żywności z zastosowaniem bezpośredniej epifluorescencyjnej techniki filtracyjnej, połączone
ze zliczaniem drobnoustrojów tlenowych na płytkach (DEFT/APC). Metoda skriningowa
EN 13784 (2001): Artykuły żywnościowe. Metoda kometowa DNA do wykrywania napromieniania żywności. Metoda skriningowa
EN 13751 (2002): Artykuły żywnościowe. Wykrywanie napromieniania żywności za pomocą fotoluminescencji
EN 14569 (2004): Artykuły żywnościowe. Skrining mikrobiologiczny stosowany w odniesieniu do żywności napromienianej z zastosowaniem procedury LAL/GNB

Wykonał Jarosław Rachubik